Η λέξη “audition” προέρχεται από το λατινικό “audire”, που σημαίνει “ακούω”. Στα ελληνικά, ακρόαση. Οι ακροάσεις είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να επιδείξουν οι υποψήφιοι τις ικανότητές τους ως προς την γρήγορη αφομοίωση μιας χορογραφίας, αλλά και την τεχνική και καλλιτεχνική απόδοσή της.
Η οντισιόν είναι μια νίκη ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα, λόγω της εμπειρίας που αποκτά ο μαθητής και φυσικά επειδή η ακρόαση που διοργανώνουμε στη σχολή μας είναι πάντα ένα ευχάριστο γεγονός. Σαν ένα πάρτι, όπου τα παιδιά έχουν την ευκαιρία να συναναστραφούν με άλλα παιδιά της σχολής και να δικτυωθούν. Το γεγονός ότι η μαθήτρια μπαίνει στη διαδικασία να χορεύει στο υψηλότερο των δυνατοτήτων της, λέει πολλά για τις ικανότητές της και μιλάει για το πόσο είναι πιθανό να ανταπεξέλθει στην πίεση και τις απαιτήσεις του ρόλου σε μια παράσταση.
Κατά την ακρόαση, υπάρχουν διάφοροι παράγοντες που λαμβάνουν υπόψιν οι σκηνοθέτες. Το πρώτο που εξετάζουν συνήθως είναι η ισορροπία μεταξύ ικανότητας και εμπειρίας, αλλά όχι μόνο. Σε αυτό το άρθρο θα προσπαθήσουμε να εξηγήσουμε με ποιόν τρόπο εμείς, ως σχολή χορού, επιλέγουμε τις μαθήτριες για τους πρωταγωνιστικούς ρόλους της μαθητικής μας παράστασης και τα κριτήρια που θα πρέπει να πληρούν οι πρωταγωνίστριες.
Όπως είναι αναμενόμενο, η κάθε δασκάλα γνωρίζει πολύ καλά τις δυνατότητες και τις ικανότητες των μαθητριών της όσον αφορά στο χορό. Στην ακρόαση όμως, δεν αποφασίζει μόνο η δασκάλα τους αλλά όλες οι δασκάλες της σχολής και όλες τους έχουν πείρα είτε σαν χορεύτριες είτε σαν σκηνοθέτες ή και τα δύο. Όλες δε, είναι και χορογράφοι και πεπειραμένες δασκάλες χορού. Με αυτό τον τρόπο μπορούν όλες οι δασκάλες να δουν τα παιδιά που λαμβάνουν μέρος στην ακρόαση, αλλά και τα παιδιά έχουν την ευκαιρία να εκτεθούν και σε άλλους εκτός από τη δασκάλα τους.
Η διαδικασία είναι η εξής:
Όλες οι συμμετέχουσες μαζεύονται στην αίθουσα. Ανακοινώνουμε ποιος ρόλος έχει σειρά και συγκεντρώνονται οι ενδιαφερόμενες. Η χορογράφος του συγκεκριμένου ρόλου, δείχνει κάποια βασικά βήματα της χορογραφίας. Τα κορίτσια έχουν λίγο χρόνο στη διάθεσή τους να τα αφομοιώσουν όσο η χορογράφος εξηγεί και επαναλαμβάνει τις κινήσεις. Έπειτα μπαίνει η μουσική και τα παιδιά πρέπει ομαδικά να επαναλάβουν αρκετές φορές τα βήματα. Αφού τα έχουν συνηθίσει, η χορογράφος καλεί τα παιδιά να αλλάξουν θέσεις και οι μπροστινές να πάνε πίσω ενώ αυτές που ήταν πίσω έρχονται μπροστά. Μετά από αυτό αρχίζουν οι δασκάλες να κοιτάνε για το πρώτο κριτήριο. Ποια παιδιά έχουν αφομοιώσει τα βήματα με μια σχετική άνεση; Ποιες μαθήτριες φαίνεται ότι έχουν το ανάλογο ύφος του χαρακτήρα που υποδύονται; Διότι μαζί με τα βήματα και τις κινήσεις, δίνονται λεπτομερείς οδηγίες ως προς τον χαρακτήρα και το ύφος του ρόλου.
Την ώρα που το χορευτικό έχει επαναληφθεί αρκετές φορές ομαδικά από όλα τα παιδιά, γίνεται μια πρώτη προσπάθεια από όλη την κριτική επιτροπή, να ομαδοποιήσει κάποια από τα παιδιά με κριτήριο το καλλιτεχνικό ταίριασμα των χορευτών. Σε κάποιες περιπτώσεις αποφασίζεται κατά τη διάρκεια της ακρόασης ότι κάποιος ρόλος θα έχει παραπάνω από ένα άτομο ή ότι θα συνοδεύεται και από άλλα παιδιά. Επίσης, όταν χορεύουν σε μικρές ομάδες, γίνεται πιο εύκολο και για τις δασκάλες να ξεχωρίσουν κάποιο από τα παιδιά για την καλλιτεχνική τους έκφραση αλλά και τα παιδιά έχουν περισσότερο χώρο για να χορέψουν και να εκφραστούν.
Όταν χορέψουν όλες οι ομάδες, αλλάζουν οι συνδυασμοί και αρχίζουν αργά, και συνήθως σταθερά, να ξεχωρίζουν τα παιδιά που ταιριάζουν περισσότερο σε έναν συγκεκριμένο ρόλο λόγω της έκφρασης, της τεχνικής, της ανταπόκρισης στις οδηγίες αλλά και του physic. Κάποιο παιδί μπορεί να έχει άρτια τεχνική, να μαθαίνει γρήγορα τα βήματα, αλλά να μην ανταποκρίνεται με ευκολία στις οδηγίες ώστε να υπάρχει περιθώριο να «ζυμωθεί» στις ανάγκες του ρόλου όσον αφορά στο ύφος. Ή αλλιώς, να έχει πολύ κατάλληλη έκφραση, να χορεύει με πάθος, να μαθαίνει γρήγορα, να έχει αντοχή αλλά τελικά να λείπει η τεχνική, κάνοντας τη χορογραφία να «μην πατάει σταθερά». Η επιτροπή λοιπόν καλείται να ξεχωρίσει εκείνο το παιδί που θα πληροί όλα τα κριτήρια.
Συνήθως είναι ξεκάθαρο. Εξάλλου, και τα παιδιά έχουν προτίμηση σε κάποιους ρόλους και εκεί βάζουν τα δυνατά τους. Αυτό φαίνεται και είναι καλό. Τί γίνεται όμως όταν σε κάποιο χορευτικό έχει ξεχωρίσει ένα παιδί αλλά στο επόμενο ξεχωρίζει το ίδιο καλά και ταιριάζει σε έναν και σε δύο ρόλους μια χαρά; Τί γίνεται όταν μοιάζει αδύνατο να ξεχωρίσουν ένα μόνο παιδί αφού υπάρχουν τρία ή τέσσερα, τα οποία πληρούν όλα τα προαναφερόμενα κριτήρια; Εκεί αρχίζει ο δύσκολος ρόλος της επιτροπής. Πρέπει να απορρίψει κάποια. Τα παιδιά καλούνται να μπαίνουν ξανά και ξανά στη διαδικασία να χορεύουν μέχρι να μπορέσουν να φανούν ψεγάδια. Τα ψεγάδια όμως δεν φαίνονται. Τα παιδιά όσο χορεύουν, μαθαίνουν καλύτερα τη χορογραφία. Ποιο παιδί να απορρίψουν; Όταν δυσκολέψουν πολύ τα πράγματα, μπορεί να τους ζητηθεί ακόμα και να αυτοσχεδιάσουν πάνω σε ένα μουσικό κομμάτι της παράστασης. Εν τέλει, οι επιλογές αποτυπώνονται σε χαρτί και προχωράνε στην επόμενη χορογραφία.
Με τον ίδιο τρόπο περνάμε όλες τις χορογραφίες. Σε κάποιες περιπτώσεις ξεχωρίζει εύκολα ένα παιδί, σε άλλες μοιάζει αδύνατο. Οι σελίδες σημειώσεων των δασκάλων αρχίζουν να μοιάζουν με λαβύρινθο για κάποιον εκτός της επιτροπής.
Έρχεται λοιπόν η ώρα, που τα παιδιά, προς το τέλος της ακρόασης, θα χορέψουν σε διάφορους συνδυασμούς ομάδων αλλά και σόλο, όλες τις χορογραφίες. Εκεί ελέγχεται και η μνήμη του μαθητή. Οι πιο έμπειρες μαθήτριες, που κάνουν χρόνια χορό και πάνω από ένα είδος αρχίζουν να ξεχωρίζουν καλύτερα. Τότε γίνεται και το τεστ της κούρασης. Ένας πρωταγωνιστικός ρόλος, εκτός από όλα αυτά που αναφέραμε είναι και απαιτητικός ως προς την σωματική αντοχή. Φαίνεται η κούρασή τους; Συνεχίζουν με τον ίδιο ζήλο; Βγάζουν ακόμα το ύφος του ρόλου τους; Είναι αναμενόμενο ότι η κούραση αφήνει τα σημάδια της στην απόδοση, αλλά αυτό δεν πρέπει να φαίνεται.
Ναι, αλλά υπάρχουν και εκείνες οι μαθήτριες, που για κάποιον ρόλο συνεχίζουν να είναι πολύ κατάλληλες παρά την κούραση. Μήπως όμως κάποια έχει λιγότερο καλή έκφραση από κάποιαν άλλη; Και αν απορριφθεί, μήπως τελικά κάνει για κάποιον άλλον ρόλο, για τον οποίο όμως ήδη είχαμε επιλέξει άλλη μαθήτρια; Άλλος συνδυασμός πάλι.
Ποιος δίνει τελικά το ρόλο με περισσότερο πάθος; Ποιος σε πείθει ότι είναι ο χαρακτήρας που υποδύεται;
Καταλαβαίνουμε σε τι κυκεώνα μπλέκεται η κριτική επιτροπή. Έρχεται το τέλος της ημέρας ακροάσεων, τα παιδιά είναι κατάκοπα αλλά χαρούμενα από την ατμόσφαιρα που έχει δημιουργηθεί. Τα χειροκροτήματα είναι απανωτά. Οι δασκάλες είναι περήφανες και συγκινημένες για το επίπεδο των παιδιών αλλά και απίστευτα μπερδεμένες. Χρειάζονται συνήθως κι άλλες μέρες για να σκεφτούν τους συνδυασμούς μιας ομάδας. Μελετούν τις άπειρες σημειώσεις τους και προσπαθούν να φανταστούν πολλά παιδιά σε διάφορους ρόλους.
Κι έρχεται η στιγμή που η απόφαση πρέπει να παρθεί και δεν χωράει αναβολή.
Άραγε θα έχουν όλα παιδιά την ωριμότητα να κατανοήσουν ότι αν δεν επιλεγούν για έναν ρόλο δεν είναι θέμα προσωπικό αλλά πέρα για πέρα αντικειμενικό; Και αντίστοιχα, αν επιλεγούν για έναν ρόλο θα μπορέσουν να ανταποκριθούν σε αυτόν με την απαιτούμενη σοβαρότητα; Στο κάτω κάτω είναι πάνω απ’ όλα παιδιά. Παιδιά με πάθος για το χορό.
Τα κριτήρια που αναφέραμε λοιπόν είναι:
- Εμπειρία χορού
- Χορευτική ικανότητα
- Καλλιτεχνική έκφραση
- Physic
- Χορευτική μνήμη
- Βαθμός ανταπόκρισης σε οδηγίες ως προς το ύφος και τον χαρακτήρα του ρόλου
- Υπομονή
- Τεχνική
- Αντοχή
- Πάθος
- Αυτοσχεδιασμός (όχι πάντα)
Μέσα σε όλα αυτά πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπόψιν και το corp de ballet. Το βασικό σώμα της παράστασης, που αποτελείται από τα ομαδικά χορευτικά. Εκεί θα πρέπει να συμπεριλαμβάνονται οπωσδήποτε και κάποιες από τις πολύ δυνατές και έμπειρες μαθήτριες της σχολής.
Ελπίζουμε να καταφέραμε να εξηγήσουμε κάπως τον τρόπο με τον οποίο επιλέγονται οι μαθήτριες. Όπως ισχύει και σε επαγγελματικές παραστάσεις: δεν κάνουν όλοι για όλους τους ρόλους. Κάποιοι χορεύουν έναν σόλο ρόλο σε κάποια παράσταση και μετά επιστρέφουν στο corp de ballet.
Και τελικά, όλη αυτή η διαδικασία είναι μια πολύτιμη εμπειρία, ειδικά για εκείνες που θα αποφασίσουν να ακολουθήσουν επαγγελματική καλλιτεχνική καριέρα, επειδή τότε αυτή η διαδικασία θα γίνει ρουτίνα.
Ευχόμαστε καλή επιτυχία σε όλες τις μαθήτριες! Μας δυσκολέψατε!
